Auteurs over het veranderde uitgeefklimaat 3: Frank Westerman (Boekblad)

'Mijn toenmalige uitgever Emile Brugman voorspelde zes jaar geleden al: 150 auteurs kunnen in Nederland van de pen leven, binnenkort dunt dat gezelschap uit met een derde. Als schrijver is het zaak om bij die laatste honderd te blijven nu alles is teruggelopen – de inkomsten uit royalty’s en nevenrechten net zo goed als de inkomsten uit lezingen. Zoals de boekenmarkt met een kwart is gekrompen, zijn de honoraria voor lezingen dat ook.

Ik heb niet te klagen. Ik verdien telkens genoeg aan een boek om daarmee het volgende te financieren. Maar wat als een schrijver dat niet lukt en aanklopt bij zijn uitgeverij? Ik weet niet hoe die reageert. Misschien moeten die schrijvers vaker ludieke acties bedenken als Eva Rovers, die een veiling organiseerde om haar Boudewijn Büch-biografie te kunnen afmaken.

De gekrompen markt heeft geen effect op de inhoud. Niemand vraagt mij om concessies te doen. Stikvallei gaat over het ontstaan van verhalen naar aanleiding van een mysterieuze ramp in Afrika. Geen onderwerp waarvan een uitgever denkt: brengen we makkelijk aan de man. Toch blijft de begeleiding, toewijding en betrokkenheid voortreffelijk. Tegen mij zeggen ze: ga jij nou maar schrijven, wij doen de rest.

Ik heb daarin geen uitzonderingspositie. De Bezige Bij gebruikt onverminderd winst uit bestsellers om boeken uit te geven zonder potentieel als kaskraker. Nu het middensegment wegvalt – boeken waarvan je enkele tienduizenden exemplaren verkoopt – is dat belangrijker dan ooit. Een uitgeverij moet dan wel elk jaar een paar bestsellers hebben.

Om dat te bereiken bespeur ik een grotere alertheid. Een grotere creativiteit. Denk aan de afspraken rond de distributie met een aantal boekhandels. Dat was voorheen ondenkbaar.

Ik merk het ook bij Fosfor. Dat is een nieuwe manier om lange reportages, van vroeger en nu, digitaal te kunnen uitgeven nu die niet meer in tijdschriften verschijnen en zelden nog worden gebundeld. Fosfor is in gesprek met drie grote uitgeverijen over samenwerken. Ook dat is: grotere alertheid op nieuwe kansen.'

FRANK WESTERMAN (1964) publiceert sinds twintig jaar literaire non-fictie als 'El Negro en ik' en 'Stikvallei'. Voor zijn laatste boek stapte hij over naar De Bezige Bij. Sinds 1 januari is hij mede-eigenaar van Fosfor, die digitale journalistieke longreads uitgeeft.

(Eerder gepubliceerd in Boekblad Magazine jan 2015)

Hier aflevering 1, aflevering 2, aflevering 4

Zie ook:

- Frank Westerman mede-eigenaar uitgeverij Fosfor

- Interview over 'Stikvallei'

- Drie tips voor schrijvers van Frank Westerman