woensdag 17 september 2014

'De zon is het probleem niet' van Daniël Rovers: fictie of non-fictie?

In mijn bespreking van De zon is het probleem niet van Daniël Rovers voor BOEK (zie hier) kon ik mijn vermoeden niet kwijt dat een deel van de reisverhalen verzonnen zijn. Te weinig ruimte. En wat voor bewijs had ik? Ik besloot mee te gaan in de vorm waarin Rovers zijn teksten presenteerde – ook uit bewondering voor zijn toon, zijn waarnemingen. Ik lees hem graag.
Maar nu iemand mij onlangs vertelde dat Rovers, vertaler van David Fosters Wallace's onvoltooide The Pale king, op een podium zelf vertelde dat dezelfde Amerikaanse auteur de reisverhalen in A Supposedly Fun Thing I'll Never Do Again van vertrek tot terugkeer volledig heeft verzonnen, voel ik de aandrang mijn veronderstelling uit te spreken. Hij is te sterk geworden.
Ik heb twee stukken met name in gedachten. In de eerste ontmoet Rovers een oude vriend in Zwitserland, waar ze naar een afgelegen plek bij de rivier gaan omdat die vriend alleen daar durft te praten over zijn werk voor het grootkapitaal: dat hij zijn ziel heeft verraden voor een hoge levensstandaard. Dat is te zeer bedacht om een theorie te illustreren. De ontmoeting is te ongeloofwaardig ook.
In een ander stuk bezoekt hij een vriend in Pristina, Kosovo, waar hij uiteindelijk vooral op diens hond let. Ook daarvoor geldt: te bedachte details, te mooi rond.
Daar staan reisverhalen tegenover die Rovers naar mijn idee wel echt heeft ondernomen. Zijn uitgebreide verslag van zijn tocht naar en verblijf op het eiland Lampedusa. Dat heeft het ongerichte van een echt reisverhaal. Of zijn notities over Occupy in Amsterdam. Daarvoor is hij naar het Damrak afgezakt, al kan ik me voorstellen dat hij er misschien niet echt in een tentje heeft geslapen. En zijn herinneringen aan de keren dat hij in Australië en Zeeland fruit heeft geplukt. Die wekken in zijn gedetailleerdheid een authentieke indruk.
Al kan het zijn dat Rovers er simpelweg in is geslaagd in die stukken wel de juiste toon van het reisverhaal te treffen.

Geen opmerkingen: