dinsdag 13 mei 2014

Hans Boland, 'De zachte held' (BOEK)

Soms maken schrijvers iets zo bijzonders mee dat ze de werkelijkheid één op één willen vastleggen. Literaire trucs om de lezer te verleiden worden slechts spaarzaam gebruikt. Vaak lopen zulke romans mank. De balans in de opbouw is zoek. De zachte held van Hans Boland, vooral bekend als vertaler van Anna Achmatova en Alexander Poesjkin, vormt daarop geen uitzondering. Het eindresultaat is té hybride.
Bolands debuutroman beschrijft zijn eigen relatie met Indonesië. Eenmaal zestig geworden reist de slavist voor het eerst terug naar zijn geboorteland, dat hij als achtjarige moest verlaten. Aan het eind van zijn verblijf, bijna halverwege het boek, wordt hij verliefd op Teguh. Om die reden vliegt hij zo snel mogelijk terug – aanvankelijk met de bedoeling samen met de jonge armoedzaaier oud te worden, maar als de relatie niet uitpakt zoals gehoopt, trekt hij opnieuw rond over de archipel.
De zachte held hinkt zo tussen reisboek en liefdesgeschiedenis in. Het ontbeert een puls die je van begin tot eind meesleurt. Dat je toch doorleest is te danken aan Bolands taal. Hij beschrijft zijn ervaringen helder en precies, met een mooie weemoedige ondertoon. De reisbeschrijvingen roepen het verlangen op zelf naar Indonesië te gaan. Van de liefde maakt hij het soevereine geluk en het peilloze verdriet voelbaar.
De grootste kracht van De zachte held is dat Boland zich nooit verliest in zijn emoties. Hij jammert of schmiert niet, maar blijft rationeel en lucide. Hij is een man die zijn illusies voorbij is en daarom in staat lijkt om grip te houden op zijn leven als hij zich, de risico's kennend, willens en wetens in een avontuur stort. Dat maakt de roman uiteindelijk tot een origineel, eerlijk en diepgravend zelfportret.
(Eerder gepubliceerd in BOEK 2, 2014)

Hans Boland De zachte held (256 p.) – Athenaeum-Polak & Van Gennep, € 17,50

Zie ook:

Geen opmerkingen: