Herberg de vreemdelingen
In zijn elfde roman De tedere onverschilligen reflecteert Oscar van den Boogaard op Albert Camus’ filosofie van het absurde. De titel verwijst naar het inzicht dat de hoofdpersoon van De vreemdeling opdoet als hij zich verzoent met zijn doodstraf. Meursault staat dan open voor ‘de tedere onverschilligheid van de wereld’. Ook gaf Van den Boogaard zijn roman een motto van de Franse schrijver: ‘Maar om gelukkig te zijn, moet men zich niet te veel met anderen bezighouden.’
Hoofdpersoon is een jonge estheet zonder houvast. Uiterlijkheden, alleen daar geeft hij om. Maar als hij op één dag zijn baan, zijn vriendin en zijn minnares kwijt is, wordt hij op zichzelf teruggeworpen. Omdat de vakantie toch al geboekt was, vertrekt hij een dag later naar Napels. Dat is geen willekeurige plaats in zijn leven. Het was in Napels dat zijn moeder een jaar of tien geleden zelfmoord pleegde – nadat ze hem een ansicht had gestuurd van Caravaggio’s doek ‘De zeven werken van barmhartigheid’.
Een van deze zeven werken redt de jongeman van zijn eigen suïcidale neigingen: de vreemdelingen herbergen. Een Napolitaan neemt hem mee naar zijn huis en leert hem de intense genoegens kennen van een wereld die onverschillig is over zijn bewoners: goddelijk eten, opdrogen in de zon, zwemmen. Concentreer je daar op. Maar, voegt Van den Boogaard eraan toe: pas op wanneer je banden met mensen sluit. Zoals zijn hoofdpersoon merkt: zij laten zich niet gebruiken, zij stellen ook eisen.
Is De tedere onverschilligen hiermee een filosofische roman? Integendeel. Van den Boogaard is lichtvoetig en helder als altijd – net als Camus, trouwens. Het is daarom eerder het omgekeerde: je moet oppassen dat je de roman niet te vluchtig leest. Dan mis je de evenwichtige, maar wél eenzame en daardoor sombere levensfilosofie die Van den Boogaard zijn lezers voorschrijft.
Oscar van den Boogaard - De tedere onverschilligen (176 p.) – De Bezige Bij, € 17,90, ISBN 978 90 234 7378 7
(Eerder gepubliceerd in BOEK 2, 2013)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten