Memory Lane is een dun boekje van Patrick Modiano. Vijftien jaar geleden heb ik het geleend uit de bibliotheek toen ik systematisch alles las wat ik van deze Franse schrijver in vertaling kon krijgen. Onlangs kreeg ik het van iemand cadeau en heb ik het herlezen. Ik bleek helemaal niets onthouden te hebben. Zo viel de inhoud van het boek volledig samen met mijn leeservaring.
Zoals Modiano’s gehele oeuvre gaat Memory Lane over de brokstukken van een mythisch verleden. Een buitenstaander herinnert zich zoveel jaar later de vreemde mensen met wie hij een tijdje omging. Ze leefden onduidelijk maar groots. Tot ze verdwenen in het drijfzand van het leven en de verteller, over wie Modiano nog minder helderheid verschaft, verweesd achterblijft.
Er was de mannequin op leeftijd wier schoonheid was gebleven. Er was de oude privé-piloot de Vietnamese keizer. De Amerikaanse manus van alles die na de oorlog in Parijs was blijven hangen. De playboy die leeft voor cabaretuitvoerigen op zijn oude middelbare school en een verloofde achter de hand houdt. Maar allemaal vervaagden ze in de nevel.
Toen ik dit de eerste keer las, had ik ook de leeftijd waarop alles nog mogelijk leek. De melancholieke boeken van Modiano waren krachtige stimuli voor mijn verlangens. Elk detail dat hij over zijn personages prijsgeeft vergroten het raadsel, maar ook de illusie dat een mooier, rijker, intenser leven dichtbij is. Het ligt er voor het grijpen – als de druiven voor Tantalos. als een droom waarvoor je alleen maar hoeft te blijven slapen.
Nu ook ik, toch wel naar tevredenheid, een leven leid dat zich niet onderscheid van het leven van zoveel anderen, een leven vol identiek verlopende dagen, is die periode in mijn leven ongrijpbaar geworden. Wat weet ik er nog van? Weinig. Kan ik me de persoon die ik was nog voorstellen? Nauwelijks. Zou ik hem begrijpen als ik hem ontmoet? Misschien met enige moeite.
Dat ik niets meer kon herinneren van Memory Lane symboliseert die verandering mooi.
Patrick Modiano, Memory Lane, met illustraties van Pierre Le-Tan, De Arbeiderspers, 1983 (verschenen als nieuwjaarsgeschenk van de uitgeverij)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten